تيلرسون در مصاحبه اختصاصي با آسوشيتدپرس؛
مقامات آمريکا در تلاشند ترامپ را براي باقي ماندن در برجام ترغيب کنند
به گزارش سرويس بين الملل
خبرگزاري صدا و سيما، وزير خارجه آمريکا گفت دولت هم اکنون سرگرم مذاکره با برخی از قانونگذاران کلیدی کنگره در خصوص تدوین قانونی است که این امکان را فراهم میکند تا آمریکا همچنان در توافق هستهای ایران باقی بماند.
مذاکرات موجب افزایش محدودیتها بر فعالیت هستهای ایران نشده است
خبرگزاري آسوشیتدپرس در گزارشی نوشت رکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا شب گذشته در مصاحبه اختصاصی با این خبرگزاری اعلام کرد تغییرات اعمال شده در قانون آمریکا؛ شرایط مشارکت آمریکا را در توافق هستهای مصوب سال ۲۰۱۵ تا اوایل هفته آینده یا اندکی پس از آن تعیین خواهد کرد.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا طی روزهای آینده بر سر نحوه برخورد واشنگتن با این توافقنامه که وی آن را بسیار منعطف در برابر ایران توصیف کرده است، با یک رشته ضرب الاجلهایی روبرو خواهد بود.
در حالی که بر خلاف میل ترامپ، مذاکرات میان کاخ سفید، وزارت امور خارجه و کنگره موجب افزایش محدودیتها بر فعالیت هستهای ایران نشده است، آنها میتوانند رویکرد آمریکا در اجرای توافق هستهای را به نحوی تقویت کنند تا شاید بدین ترتیب ترامپ ترغیب شود که توافق هستهای ایران ارزش آن را دارد که آمریکا در این توافقنامه باقی بماند.
رکس تیلرسون شب گذشته در مصاحبهای اختصاصی با آسوشیتدپرس در محل وزارت خارجه، در این باره گفت: «رئیس جمهور اعلام کرده است که یا توافق هستهای را اصلاح خواهد کرد یا آن را لغو میکند. ما در تلاش هستیم تا بر سر وعده ترامپ مبنی بر اصلاح توافق هستهای باقی بمانیم.»
تیلرسون در این مصاحبه فراگیر و مبسوط همچنین از اتحادیه اروپا به خاطر کوتاهی در اعلام حمایت از معترضان در ایران انتقاد کرد.
تیلرسون که پیشتر سمت مدیر اجرایی شرکت نفتی اکسون موبیل را بر عهده داشت با اشاره به کره شمالی گفت: مذاکرات بیسابقه هفته آینده میان کره جنوبی و کره شمالی درباره رقابتهای المپیک زمستانی میتواند درباره تمایل پیونگ یانگ به مذاکره در خصوص مسائل گستردهتر از جمله مسئله تسلیحات هستهای، سرنخهایی به ما بدهد. ترامپ هنوز درباره آنچه که وی قصد دارد هفته آینده در خصوص ایران انجام دهد، تصمیمی اتخاذ نکرده است و هنوز مشخص نیست که آیا وی بار دیگر پایبندی ایران را به توافق هستهای و ادامه لغو تحریمها تایید خواهد کرد یا خیر. ترامپ در ماه اکتبر از تایید پایبندی ایران به توافق هستهای خودداری و اعلام کرده بود ادامه لغو تحریمها منافع ملی آمریکا را تامین نخواهد کرد. با این همه ترامپ دوره لغو تحریمها را تا سه ماه دیگر تمدید و تصمیم گیری درباره باقی ماندن در توافق هستهای یا خارج شدن از آن را به بعد موکول کرد و از کنگره خواست تا قوانین مربوط تایید پایبندی ایران را به برجام تغییر دهد. معاونان ترامپ میگویند رئیس جمهور از اینکه باید هر سه ماه نظر خود را درباره پایبندی ایران به توافق هستهای اعلام کند بیزار است.
رویکرد آمریکا درباره توافق هسته ای
تیلرسون در مصاحبه شب گذشته تصریح کرد دولت آمریکا مجدانه و با رویکردی بسیار فعالانه سرگرم گفتگو با رهبران گنگره در خصوص اصلاح مفاد توافق هستهای ایران است. وی گفت: اگر نشانههایی وجود داشته باشد که کنگره در مدتی کوتاه در این زمینه اقدام خواهد کرد، شاید ترامپ تمایل پیدا کند که بار دیگر با تمدید لغو تحریمها در روز دوازده ژانویه موافقت کند.
وی با این همه تاکید کرد: «من نمیخواهم بگویم که ما در استانه اعلام تصمیم نهایی در خصوص مسئلهای در این باره هستیم.»
کسب توافق بر سر این مسئله در کنگره در چنین برهه زمانی کوتاه بسیار چالش برانگیز به نظر میرسد. یکی از مقامات کنگره تایید کرد که در مذاکرات میان قانونگذاران کلیدی و مقامات دولت پیشرفتهای چشمگیری حاصل شده است لیکن وی افزود مذاکرات در خصوص جزییات متن توافق هنوز آغاز نشده است.
یکی از مقامات آگاه در آمریکا اعلام کرد سناتور جمهوریخواه باب کورکر و سناتور دموکرات بن کاردین، قانونگذاران ارشد کمیته روابط خارجی سنای آمریکا روز پنجشنبه به منظور مذاکره در خصوص این موضوع با هربرت مک مستر مشاور امنیت ملی آمریکا در کاخ سفید حضور پیدا کردند. لیکن این مقام آمریکایی مجاز نبود تا درباره قانون احتمالی صحبت کند. یکی از گزینههایی که قانونگذاران سرگرم مذاکره در خصوص آن با کاخ سفید هستند، موضوع حذف الزام ریاست جمهوری از تایید پایبندی ایران به توافق هستهای است. یک احتمال دیگر تغییر قانون است به این معنی که فرایند تایید پایبندی ایران عقبتر بیفتد و به صورت دورههای سه ماهه نباشد. در هر حال اعمال هر گونه تغییر در این قوانین باید از حمایت چشمگیر جمهوریخواهان، از جمله بسیاری از مخالفان سرسخت توافق هستهای و نیز برخی از دمکراتها که به شدت از توافق هستهای حمایت میکنند قرار بگیرد. هنوز مشخص نیست که آیا اعمال تغییر در قانون موسوم به بازنگری و بررسی توافق هستهای ایران کافی خواهد بود تا مانع از آن شود که ترامپ به قول خودش «بدترین توافقی که آمریکا تاکنون امضا کرده است» را پاره نکند.
تیلرسون در این مصاحبه تصریح کرد رویکرد دولت آمریکا این است که در وهله نخست قانون نحوه پایبندی آمریکا به توافق هستهای را اصلاح کند و سپس در مرحله بعد دولت ترامپ در صدد همکاری و مذاکره با متحدان اروپایی برخواهد آمد تا بتواند به توافقی بر سر رفع نقایص و معایب توافق هستهای ایران دست پیدا کند. ترامپ میگوید از جمله این معایب و نقایص یکی این موضوع است که محدودیتهای کلیدی هستهای ایران پس از چندین سال منقضی میشود و دیگری فقدان نظارت و محدودیت بر آزمایش موشکهای بالستیک در ایران است. دور بعدی ضرب الاجل ترامپ درباره توافق هستهای ایران در حالی نزدیک میشود که دولت آمریکا حمایت خود را از موج اغتشاشات اخیر در ایران اعلام کرده است. برخی از کشورهای اروپایی نیز در حمایت از معترضان در ایران با آمریکا همصدا شده اند ولی تیلرسون در این مصاحبه از اینکه مجموعه بیست وهشت عضوی اتحادیه اروپا حمایت مشابه در این زمینه نشان نداده است انتقاد کرد.
تیلرسون گفت: «ما از اینکه اتحادیه اروپا موضع به مراتب قاطع و روشن تری در خصوص حمایت از اعتراضات (اغتشاشات) در ایران اتخاذ نکرده است تاحدودی مایوس و سرخورده شده ایم.»
موضعی محتاطانه در قبال دو کره
تیلرسون همچنین در خصوص مذاکرات هفته اینده میان دو کره که نخستین نشست از این دست در دو سال گذشته محسوب میشود موضعی محتاطانه اتخاذ کرد. وی گفت: این مذاکرات میتواند به پایه و اساسی برای ابراز علاقه مندی کره شمالی به مذاکره به آمریکا تبدیل شود.
تیلرسون گفت: اگرچه فعلا تنها موضوع مذاکرات در نشست آتی میان دو کره برگزاری رقابتهای المپیک زمستانی ماه آینده در کره جنوبی اعلام شده است ولی احتمال دارد کره شمالی دیگر موضوعات از جمله موضوع تسلیحات هستهای خود را نیز مطرح کند. وی گفت: «ایا این ممکن است سرآغاز چیزی باشد؟ فکر میکنم سخن گفتن در این باره هنوز زود است. ما صبر میکنیم تا ببینیم آیا پیونگ یانگ با گرایشاتی بیش از مذاکرات صرف درباره بازیهای المپیک به این نشست قدم خواهد گذارد یا خیر.»
تیلرسون که در روز گفتگوی تلفنی ترامپ با رئیس جمهور کره جنوبی در روز پنجشنبه کنار ترامپ نشسته بود، مذاکرات میان دو کره را نشانهای از این واقعیت توصیف کرد که تلاش تحت رهبری آمریکا برای به انزوا کشاندن کره شمالی کارساز واقع شده است. وی گفت: «این نشانهای است که اعمال فشارها موجب شده است تا رهبران کره شمالی به فکر آغاز مذاکرات بیفتند. ولی این روند نمیتواند تا ابد ادامه پیدا کند.»
تیلرسون افزود: «این نشست میتواند مکانی باشد که از طریق آن کره شمالی علاقه مندی خود را به مذاکره در خصوص مسائل دیگر اعلام کند. این مذاکرات میتواند معنادار و مهم باشد، ولی در عین حال این نشست میتواند مذاکراتی درباره برگزاری المپیک باشد و هیچ اتفاق دیگری هم روی ندهد.»