رد پای نتانیاهو در برکناری تیلرسون و آثار احتمالی آن در سیاست خارجی

با برکناری غیرمتعارف و تحقیرآمیز رکس تیلرسون وزیر امور خارجه دولت ترامپ از مقام خود دستکم دو سوال در این زمینه مطرح است: نخست اینکه چه عامل یا عواملی در این زمینه دخیل و تاثیر گذار بوده است و دوم اینکه این تغییر چه آثار و عواقبی می تواند بخصوص در ارتباط با سیاست خارجی امریکا در پی داشته باشد؟در پاسخ به سوال نخست می توان گفت که این اولین باری نيست که عزل و نصب در کابینه ترامپ صورت گرفته بلکه یک چنین جابجایی هايی از همان ابتدای دولت ترامپ به یک امر عادی تبدیل شده است که البته خود گواه وجود بحران در داخل دولت و کاخ سفید است.  از این  رو  اگر از منظر سابقه و پیش زمینه های برکناری تیلرسون به مسئله نگاه شود شاید خیلی هم تعجب برانگیز نباشد اما سوال این است که چرا در زمانی که بحث ها درباره برکناری جمع شده بود و هیچ نشانه ای حداقل در روزهای منتهی به برکناری از آن دیده نمی شد و به همین علت هم تیلرسون به یک سفر افریقایی رفته بود، به یکباره وی در اقدامی غافلگیر کننده برکنار می شود.
 لذا باید دید در این مقطع چه اتفاقی افتاده که این برکناری را رقم زده است. از این منظر دو عامل جلب توجه می کند:
نخست مواضعی است که تیلرسون همگام با انگلیس علیه روسیه در خصوص دست داشتن در مسموم کردن یک جاسوس سابق خود اتخاذ کرد و اگرچه برخی از تحلیل گران از آن به عنوان نشانه ای از سمپاتی ترامپ با روسیه یاد می کنند اما امکان دارد دلخوری ترامپ بیشتر از این بابت باشد که انگلیس همچنانکه در جریان سفر محمد بن سلمان به اين کشور نیز مشاهده شد نهایت تلاش خود را بکار گرفته است که عربستان به عرضه سهام ارامکو در بازار بورس لندن متقاعد کند حال آنکه ترامپ علاقمند به عرضه آن در بازار بورس امریکاست تا آن را به حساب دستاوردهای اقتصادی خود قرار دهد .
اما عامل دومی که به نظر می رسد در برکناری غافلگیرکننده  رکس تیلرسون موثر بوده است لابی گرهای اخیر نتانیاهو در امریکاست .   هرچند تیلرسون  در مواردی از جمله استمرار  و افزایش حضور نظامی امریکا در سوریه پسا داعش همراه و موافق بود اما در برخی موارد دیگر چه در زمینه حمایت پروپاقرص ترامپ از عربستان در برابر قطر و چه در زمینه انتقال سفارت امریکا به بیت المقدس تا حدودی ملاحظه کار بود و رد پای روشنی از وی در آنچه که به معامله قرن تعبیر می شود دیده نمی شود و از همه مهمتر اینکه تیلرسون علیرغم درخواست برخی از نمایندگان حامی رژیم صهیونیستی در کنگره در سفر اخیر خود به خاورمیانه از سفر به فلسطین اشغالی خودداری کرد.
اما در پاسخ به سوال دوم در خصوص آثار و پیامدهای احتمالی برکناری تیلرسون نیز می توان گفت که به نظر می رسد با این  برکناری گرایشات افراطی حاکم بر دولت ترامپ افراطی تر از قبل می شود و رویکرد اطلاعاتی و امنیتی در وزارت امور خارجه امریکا تقویت می شود و چهره های هودار رژیم صهیونیستی بال و پر و قدرت مانور بیشتری پیدا می کنند و زمينه را برای اعمال نفوذ این رژیم نیز فراهم می کنند و از این دید احتمال اینکه این رژیم بار دیگر بتواند همانند زمان جرج بوش پسر پوست خربزه زیر پای دولت امریکا بیندازد بیشتر می شود.  از این دید آثار عزل و نصب های جدید در وزارت امور خارجه امریکا در مقایسه با عزل و نصب های قبلی آثار و پیامدهای بیشتری در عرصه سیاست خارجی و خاورمیانه ای این کشور خواهد داشت .     
--------------------------------
احمد کاظم زاده